Yerin altından gelen her sarsıntı, bizlere, insanlık olarak kırılganlığımızı hatırlatır. Türkiye, tarih boyunca büyük felaketlerle sınanmış bir ülke. Ancak, deprem sadece bir fiziksel sarsıntı değildir. O, her an içinde yaşadığımız riskin, unuttuğumuz ya da ihmal ettiğimiz bir gerçekle yüzleşmesidir. Türkiye’nin aktif fay hatları üzerinde yer alması, bizi her zaman tehdit eden bu gerçeği bir kenara itmemizi zorlaştırıyor. Ancak, bir deprem gerçekleşmeden önce bile bu tehdidi unuturuz. Zihnimiz, güvenli alanlarımızda, günlük hayatın telaşında rahat etmek ister, fakat her an bir sarsıntıyla yüzleşme ihtimalimiz vardır.
Deprem, yer kabuğunun içindeki hareketlerin yüzeye ulaşarak büyük bir sarsıntıya yol açmasıdır. Türkiye, bu doğal felaketten her an etkilenebilecek bir coğrafyada yer alıyor. Marmara Bölgesi, Ege ve Doğu Anadolu fay hatları ile çevrili ülkemiz, özellikle büyük şehirlerinde, bu gerçeği her an hatırlatmaktadır. Depremler, yalnızca binaların çökmesiyle değil, hayatların kırılmasıyla da sonuçlanır. 1999 Gölcük, 2011 Van, 2020 İzmir ve 2023 Kahramanmaraş depremleri sadece birkaçını hatırladığımız büyük felaketlerdir. Bu depremler, kaybedilen sadece yaşamlar değil, aynı zamanda güvencemizdir. Binaların ve evlerin sağlamlığı, bir toplumun güvenliğini belirleyen temel unsurlardan biridir. Ancak, ne kadar sağlam olursa olsun, depreme dayanıksız yapılar, büyük bir felakete dönüşebilir. Her bir deprem, toplumsal yapının savunmasızlığını gözler önüne serdi. En sağlam görünen yapılar bile, bir anda yıkıldı. Bu yıkım, fiziksel değil, duygusal ve psikolojik bir travma bıraktı.
Deprem gerçeği, sadece yapısal eksikliklerin göstergesi değildir. Kentsel dönüşüm projeleri, büyük şehirlerdeki eski yapıları dönüştürmeyi amaçlıyor olsa da, hızla ilerlemiyor. İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük metropoller, hâlâ depreme dayanıksız binalarla dolu. Kentsel dönüşümün ne kadar önemli olduğu her depremde bir kez daha netleşiyor. Ancak, yapısal iyileştirmeler sadece binaların güçlendirilmesiyle sınırlı kalmamalı. Deprem sonrası müdahale süreçleri, toplumsal dayanışma ve psikolojik iyileşme de aynı derecede önemli.
Bir deprem anı, anlatılamaz bir korkudur. Yerin altından gelen o uğultu, binaların gıcırdaması, ilk sarsıntı anındaki donakalma… Her biri, bir insanın zihninde silinmez izler bırakır. Deprem sonrasında kaybedilen sadece mallar ve mülkler değildir. İnsanlar, kaybettikleri sevdikleriyle birlikte, bir anlamda kendilerini de kaybederler. Kişisel olarak, kaybedilenin yalnızca fiziksel varlıklar olmadığını anlamak, bu trajediyi daha derinden hissetmek demektir. Deprem sonrası, sadece binalar değil, insan ruhları da yeniden inşa edilmelidir. Bu, duygusal olarak ayakta kalabilmek, kayıpları kabullenebilmek ve yeniden umut edebilmek için gereklidir. Bu noktada, toplumsal olarak daha hazırlıklı olmamız gerekir. Deprem gerçeğiyle her an yüzleşmeye hazır olmalıyız. Hazırlık, sadece binaların güçlendirilmesiyle değil, toplumun genel güvenliği ve bireysel bilincin artırılmasıyla mümkündür. Evdeki acil durum çantası, aile bireylerinin belirlediği buluşma noktası, yapıların güçlendirilmesi gibi temel hazırlıklar, hayat kurtarıcı olabilir. Ancak, deprem gerçeği sadece maddi hazırlıkla değil, ruhsal olarak da hazırlanmayı gerektirir. Deprem, bizi hem fiziksel hem de psikolojik açıdan yeniden yapılandıracak bir olaydır. Bunun için, depremi sadece doğal bir felaket olarak görmek yerine, her anımızda bu gerçeğe karşı hazırlıklı olmayı bir yaşam biçimi haline getirmeliyiz.
Sonuç olarak, deprem bir doğal afet olmanın ötesinde, bizlere bir yaşam biçimi sunar. Onu sadece fiziksel bir tehdit olarak görmek büyük bir hata olur. Toplum olarak, deprem gerçeğiyle her an yüzleşmeye hazır olmalı, hazırlıklı olmalı ve her zaman dayanıklı olmalıyız. Bu sadece binalar değil, toplumun da yeniden inşa edilmesi anlamına gelir. Depremi unutmamalıyız; bu, hepimizin sorumluluğudur.
