Sekiz yıldır Türkiye’de yaşayan İranlı sanatçı çift Ahad Saadi ile Parisa Karam Nezhad’ın kurduğu çok yeni bir galeri Art Parisa. Ahad Saadi’yi özgün tekniği “Azarnegari” ile ürettiği çalışmalarından tanıyoruz. Parisa Karam Nezhad da sanatın neredeyse hemen tüm alanlarında uğraş veren, ama asıl fotoğraf ve resme odaklanan bir sanatçı. İran ve Türkiye gibi iki komşu ülkenin birbirlerinin kültürlerini yeterince tanımadığı gerçeğinden yola çıkarak açmışlar galerilerini… Türk sanatçıları İran’la, İranlı sanatçıları da Türkiye ile tanıştırmak amacındalar. Yapıtlarına ev sahipliği yapacakları ilk Türk sanatçı ressam ve heykeltraş Adviye Bal olacak. Kendi coğrafyalarının bütünlüğünü korumak için bugün emperyalizme karşı beraber mücadele etmesi gereken iki ülkenin sanatçıları için değerli bir işbirliği bu.
‘İNSANLIĞIN İYİYE VE GÜZELE EVRİLECEĞİNE İNANIYORUM’
Çok çalışkan ve üretken Adviye Bal, 1 Mart’ta açılacak bu sergide yer alacak büyük boyutlu tabloları için Bolu’daki atölyesinde harıl harıl çalışıyordu. Ürettiklerini görünce nasıl bir disiplinle çalıştığını anlamak zor olmadı. Bu son çalışmalarını “Parçalanmaz Akış” başlığı altında toplamış. Hem resimsel hem içerik olarak parçalanması mümkün olmayan evrensel bir akışı betimliyor. İzleyicilerin tuvale ezelden ebede, yani soldan sağa doğru bakmasını öneriyor. Tuvalin solundaki boşluktan başlayıp tuvalde bir anlığına hapsolan ve sonra sağındaki boşlukta devam eden bir akış bu. Çalışmalarında insanlık tarihine dair enstantaneleri yakalamayı hedefleyen sanatçı bu yüzden açık kompozisyonlar kullanıyor. Her tuval tarihsel sürecin bir anı yalnızca. “İzleyicilere önerim tuvalden önce bakmaya başlamaları, tuvalde bir an durmaları ve yeniden devam etmeleri. İnsanların dünyalarını kendi birikimleri şekillendirir. O akışın içinde benimkini bir an olarak değerlendirmelerini istiyorum” diyor, “İnsanlık tarihinin de bir akışı vardır, her türlü zorluğa rağmen bu akış parçalanmadan insanlığın iyiye ve güzele evrileceğine inanıyorum”. Sanatçı bu bağlamda bir mesaj daha veriyor: Ülkeleri parçalamayı hedefleyen emperyalizm de bunu başaramayacak.
‘SINIF FARKI VE TOPLUMSAL CINSIYET YOK’
Hiç kapalı kompozisyon kullanmayan Adviye Bal, tuvalini kesintiye uğratmamak için çerçeve kullanmıyor; resim, tuvalin kasnağından yanlara doğru devam ediyor. Özellikle kalabalık figürlü kompozisyonlar çalışan bir sanatçı olduğu için kimileri tuvalleri baskı resim sanıyor. Bu tehlikeye rağmen tuvalini yanlarda da devam ettiriyor, hatta arkaya doğru… Ressamın “tarihsel bir süreçten kesitler” diye tanımladığı kompozisyonlarındaki kalabalık figürler bireyleri temsil etmiyor, asıl işlevleri resmin kurgusal yapısını tamamlamaları. Kadın ya da çocuk olarak betimlenen figürlerin cinsiyeti de önem taşımıyor aslında. Sınıf farkı ve toplumsal cinsiyet yok. Adviye Bal; kadın-erkek, zengin-fakir, güzel-çirkin karşıtlıklarından, hiyerarşik konumlardan arınmış; huzurlu, barışçıl, dingin atmosferler betimliyor. Doğayla bütünleşmiş, doğanın birer parçasına dönüşen figürler birbirinden kopuk değil, aralarında iletişim ve bağlantı var. İnsanın doğayla kurduğu bağ bir yana, hemcinsiyle kurduğu iletişim figürlerin birbirine dokunuşuyla vurgulanmış.
SİNEMATOGRAFİK BİR SEYİR
Bindallı Sanatevi’nde açtığı daha önceki sergisi “Huma Kuşu Yükseklerden Seslenir”de izleyiciyi görülemeyecek kadar yükseklerden uçan Huma kuşu gibi uçurmuştu. Karşıdan değil de, o efsanevi kuşun tam alçalıp yeniden yükseliverdiği o noktadan bakmıştık yapıtlara. Bu sergide ise insanlık tarihine sinematografik bir seyir vaad ediyor.
