KENAN BUTAKIN
Türkiye’yi uyaran İstanbul’daki 5.8’lik depremin ardından 1999’daki Gölcük felaketinden sonra neredeyse hiçbir hazırlık yapmadığımız ortaya çıktı. Korkutan tabloda 20 yılda kentsel dönüşümün de yerine getirilmediği gözler önüne serildi. Öyleki, megakentte 2 milyon konutun ne güçlendirildiği ne de yenilendiği açıklandı. Acı tablonun ardından da orta şiddette olmasına rağmen büyük paniğe neden olan depremde 189 binanın ağır hasar aldığı kaydedildi. Bu süreçte ise yönetenler dışında halkın vurdumduymazlığı ise çarpıcı bir örnekle gün yüzüne çıktı. Kentte deprem testi gerçekleştiren firmalara depremden sonra yapılan başvurularda patlama yaşandı. Öyleki talepleri karşılamakta güçlük çeken firmalar 4 ay sonrasına bile randevu vermeye başladı.
KARAR ise benzer bir tablonun farklı bir alanda yaşandığı bilgisine ulaştı. Depremden sonra özellikle Avcılar, Bakırköy ve Bahçelievler gibi megakentin eski yapılarının yoğun olduğu ilçelerinde yaşayanların kentsel dönüşüm firmalarından yoğun bir şekilde teklif almaya başladıkları ortaya çıktı. Son iki haftadaki yoğunluklarının iki kat arttığını anlatan bir inşaat şirketinin yetkisi çarpıcı izlenimlerini anlattı. Eski ve riskli yapılarda oturanların iki haftadan bu yana şirketlerini arayıp oturduları binaların kentsel dönüşüm çerçevesinde yenilenmesi konusunda bilgi ve teklif almaya başladıklarını söyleyen şirket çalışanı, yoğunluğun karot incelemesiyle başladığını belirtti. “Biz yapıları yenileyen bir inşaat şirketiyiz. Kentsel dönüşüm çerçevesinde çalışıyoruz” diyen şirket çalışanı şunları söyledi: “Karot örnekleri alıp risk durumunu tespit ediyoruz. Depremden önce 1 laboratuvarımız vardı şimdi ise 3’e çıkardık. Çünkü son derece fazla bir yoğunluğumuz var ve yetişmekte zorlanıyoruz. Yoğunluğumuz yüzde 50 arttı diyebiliriz. Daha önce aralarında anlaşamayan kat malikleri korkutan depremin ardından bir araya gelip anlaşmaya başladı. İnsanlar kentsel dönüşümün avantajlarını da kullanmak istiyor. Çünkü devlet bankaları 125 bin TL’ye kadar olan kredilerde daire başına 0.90 ila 0.85 miktarlarında uygun faiz oranları veriyor. Kentsel dönüşüm için belirlenen miktarlar bunlar. Bu çerçevede karot örneklerinde sorun olduğu tespit edilirse bu avantajlardan da yararlanıyorlar.Önümüzdeki günlerde yoğunluğun daha fazla artmasını bekliyoruz.”
YAPI STOKUNUN YARISI DAYANIKLI DEĞİL: Vatandaşların ise kentsel dönüşümle ilgili süreçleri öğrenmek için Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın Alo 181 hattını aramaya başladığı öğrenildi. Yüzde 15 oranında artan aramalarda İstanbul’dan arayan 12 bin 85 kişiden 6 bin 460’ı hasar ihbarında bulundu. 5 bin 625 kişi ise kentsel dönüşüm hakkında bilgi aldı. Kentsel Dönüşüm Uzmanı Mimar Nihat Şen de “Bin 579 hasarlı bina tespit edildi. İhbar yapanların yüzde 45’i bu oran. İstanbul’da yaklaşık 3 milyon 600 bin konut bulunuyor. Bu durum, yapı stokunun en az yüzde 50’sinin olası bir depremde dayanıklı olmayacağını gösteriyor” dedi.
ÇÜRÜK KAYMAKAMLIK BİNASI TAŞINDI: Öte yandan depremde hasar gören ve daha önce ‘çürük’ raporu verilen, Tekirdağ Marmara Ereğlisi Kaymakamlığı’nın ilçedeki gençlik merkezine taşınmasına da başlandı.
