Bihter Kara

Sözelciler için 3 Cisim Problemi İncelemesi

Paylaş

Bu Yazıyı Paylaş

veya linki kopyala

Son zamanların en çok konuşulan bilim kurgu dizisini bir numerik eksik olarak düz aritmetikle

inceleme çabası yazısı.

Öncelikle 3 Cisim Problemini en sade şekliyle ifade edeyim:

Bizim sistemimiz tek bir yıldızdan oluşmaktadır ^^Güneş^^.Ve bildiğimiz kadarıyla galaksimizde tek

yıldızlı başka bir sistem daha yok. Newton’un en temel kütle çekim denklemleri sayesinde biz bugun

güneş sistemimizin hareketleri, ayın güneşin tutulmalarını, hızlarını ya da davranışlarını kusursuz

olarak ön görebiliyoruz. Hatta iki güneşimiz olsaydı da doğru hesaplamaları yapabilecektik. Ancak işin

içine üç ya da daha fazla yıldız girince ortaya Kaos Problemi* çıkıyor.(Çok da kurcalamaya gerek yok

adından da anlaşılacağı gibi kaosa sarıyor her şey).Yıldız ayın mı etrafında dönecek, gezegen

güneşlerden birine yakın geçip yanacak mı yoksa kütlesinden fazla uzağa düşüp donacak mı, gece gün

olacak mı, yoksa hep kuşluk vakti mi yaşanacak tahmin edilemez oluyor.

Yani bunların gerçekleşmesi kendi başına azılı birer sorun gibi gelse de asıl durumu problemleştiren

hesaplanamıyor olması. Çünkü öngörülebilirse önlemde alınabilir diye düşünüyor fizikçiler ve onlar

için problem olmaktan çıkıyor. Tabi ki çok değerli bilim insanlarımız 1800lü yıllardan beri bu sorunu

çözmeye çalışmakta ve son dönemde yapay zekânın da yardımıyla 12.000 çözüme ulaşmış durumda.

Allah şifa versin teke düşer mi düşmez mi bilemeyiz ama dizimizin tek marifeti iki asırlık çözülememiş

bir sorunsalı işlemesi değil.

Buyurun dizi içeriğine;

Dizi, üç kitaplık bir serinin uyarlaması: 3 cisim Problemi-Karanlık Orman- Ölümün Sonu

Cixin Liu adında Çinli bir bilim kurgu yazarı tarafından yazılmış.

Dizi bugüne kadar ki en yüksek bütçeli Netflix dizisi olarak reklam yaptı.

Uyarlama Game of Thrones’un yapımcıları tarafından üstlenilmiş. Bu bilgi bile heyecanlandırmaya

yetiyor öyle değil mi?

.

İlk Bölüm Çin’in Kültür Devriminde(1966-1976) ibret-İ âlem olsun diye öldürülen bir bilim adamının

kızının yaşadıklarıyla başlıyor. Çin Kültür Devrimi komünistlerin bilimi öldürmeye çalıştığı hatta

Einstein için Deccal benzeri bir isim kullandıkları fikri karanlık, özgürlüğe düşmanlık bir dönem.

Bu en derin güven duygusundan yara alan kızımız, eline geçen ilk fırsatta dünyadan intikam almaya

çalışır ve uzaylıları gezegenimize buyur eder.

Görsel efektler, oyunculuklar, senaryolaştırma oldukça etkileyiciydi. Dizi seyirciyle buluştuktan sonra;

prodüksiyon, bahsi geçen bütçeyi karşılamış mı soruları çok konuşuldu. Harcandığı paranın hakkını

verip vermediği bence izleme keyfini etkilememeli. İzleyen keyif aldıktan sonra paranın üstüyle ne

yaptıkları beni çok da ilgilendirmiyor açıkçası.

Bu uzaylıların dünyayla ilk temasından çok daha boyutlu bir hikâye. Devrim etiği, çoğunluğun

tiranlığı(çoğunluk için azınlığı feda etme),bilim etiği, fermi paradoxu(evrende başka uygarlıklar vardır

ama neden iletişim kuramıyoruz?),aile yapısı, hatta sevgi korkusu(sevilecek kadar değerli hissetmeme)

gibi bir sürü katman işlenmekte.

Karanlık bir ormanda yürürken önünüzden ya da arkanızdan gelen kişinin kurt mu kuzu mu olduğunu

bilemezsiniz. Ya kurttur ya kuzudur, ya öldürürsünüz ya ölürsünüz. Yaşamsal haklarınızı bir ihtimale

bırakmamak için önce davranıp ne olursa olsun öldürmeniz gerek. Çünkü beklerseniz yüzde elli

ihtimalle yaşarsınız ama öldürürseniz yüzde yüz ihtimalle yaşarsınız.

Yukarıdaki metni iyice hazmederek aşağıdaki soruda doğru şıkkı işaretleyin.

Olası bir senaryoda, dünyanın kaderi bu karara bağlı olsaydı,

a) İlkel ilkelerle saldırmak

b) Medeni tavırla ağırlamak

Düşünmeye istediğiniz paradoxtan başlayabilirsiniz. Süre: Kaotik

Kaos Problemi: Birçok farklı girdinin sürekli değişerek fiziksel değişimler ve farklı düzenler yaratması ve bu düzenlerin yine

kendisini etkilemesi insan zekasının ve günümüzdeki gözlem ve bilimsel tahmin yeteneklerinin çok çok üstünde olmasından

dolayı kaos olarak nitelendirilir.

KAYNAKÇA

We Just Got 12,000 New Solutions to The Infamous Three-Body Problem. Yayınlanma tarihi: 23 Temmuz 2023.

Sözelciler için 3 Cisim Problemi İncelemesi

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Giriş Yap

Türkiye Aktüel ayrıcalıklarından yararlanmak için hemen giriş yapın veya hesap oluşturun, üstelik tamamen ücretsiz!