Asgari Ücreti Zam Geldi, Etiket Uçtu
Asgari ücrete zam açıklandığı an, daha yeni söylenmiş cümle kulaklarda yankılanırken market raflarında etiketler çoktan değişmiş oluyor. Daha maaşın adı var, kendisi yok… Ama zam her yerde var. Cebimize girmemiş paranın gölgesi bile raflardaki fiyatları zıplatmaya yetiyor.
Bir tuhaf düzenin içindeyiz. Zam, vatandaşa umut olarak veriliyor ama daha umut cebe girmeden markette buharlaşıyor. Ayın başını zor getiren, çocuğunun beslenme çantasını doldururken hesap yapan, pazarda fileyi yarıya kadar doldurup eve dönen yine aynı insan… Yani gariban.
Markete girerken artık ihtiyacımız olanı değil, gücümüzün yettiğini alıyoruz. Eskiden “bugün ne pişireyim?” diye sorardık, şimdi “bugün neye gücüm yeter?” diye düşünüyoruz. Et, peynir, yağ; raflarda duruyor ama sofraya uğramıyor. Zamlı maaş henüz hesaplara yatmadan sofradan bir şeyler eksiliyor.
En acı olan da şu: Zam, vatandaşı rahatlatmak için yapılıyor ama sonuç yine vatandaşı sıkıştırıyor. Kazanan belli, kaybeden de… Bu tabloda değişmeyen tek şey, yükün hep aynı omuzlara binmesi.
İşte tam da bu noktada denetim meselesi hayati bir önem taşıyor. Denetimler göstermelik değil, sürekli ve sıkı olmalı. Bir hafta denetlenip aylarca serbest bırakılan fiyatlar değil; her gün, her raf, her etiket kontrol edilmeli. Keyfi zam yapan, fırsatçılık eden, “zam geldi” bahanesiyle fiyat uçuran kim varsa caydırıcı cezalarla karşılaşmalı.
Çünkü serbest piyasa başıboşluk demek değildir. Denetimsiz piyasa, güçlü olanın zayıfı ezdiği bir alana dönüşür. Bugün markette yaşanan tam da budur.
Belki de artık sormamız gereken soru şu: Zam gerçekten vatandaşa mı yapılıyor, yoksa etiketlere mi?
Bu ülkede maaş zamları ay sonunu, etiket zamları ise aynı günü görüyor. Ve her zam döneminde olan yine vatandaşa oluyor, garibana oluyor, mutfağa oluyor.
