ABD Başkanı Donald Trump, terör örgütleri FETÖ ile PKK adına suç işlediği ve casusluk yaptığı iddiasıyla yargılanmasına devam edilen ABD’li papaz Brunson’ın serbest bırakılmaması durumunda Türkiye’ye geniş yaptırımlar başlatacağını söyledi.
Bitmedi…
Trump, Twitter hesabı üzerinden de açıklamasını yineleyerek, “ABD, büyük bir Hristiyan, aile babası ve muhteşem bir insan olan Papaz Andrew Brunson’ın uzun süreli tutukluğu nedeniyle masum inanç adamı derhal serbest bırakılmalı!” dedi.
Sözü edilen kişi, terör örgütleri FETÖ ve PKK adına suç işlediği ve casusluk yaptığı iddiasıyla hakkında 35 yıl hapis cezası ile yargılanmaktaydı.
Elbette bu tehdidi ciddiye almadık.. Yaptırım açıklaması sonrası Türk Lirası yaklaşık yüzde 5 oranında değer kaybetti. Trump’tan gelen açıklama “sevgili DOLAR” “çok güçlüdür” oldu.
Dalga geçer gibi…
Hani derler ya ‘Her şer de bir hayır vardır’ diye…
Trump’ın bu yaklaşımı Batı ülkelerin Trump yaptırımlarına karşı daha da güçlenmesini sağladı. İran Nükleer Anlaşmasından çıkma kararı ardından Almanya’ya baskı uygulayan Trump’ın, Batı ülkeleri yanında yer almadı.
Türkiye’deki krizin sebebi ne?
Neden dolar hızla artmaya başladı.
Türkiye’deki krizin sebebi ödemeler dengesi.
ABD Merkez Bankası Fed’in neden olduğu aşikar. ABD Merkez Bankası, bilançosunu gevşeterek dolar fiyatını yükseltiyor.
Bu, Türk Lirası krizinin temel nedeni. Türkiye gibi birçok ülkenin ABD doları cinsinden dış borcu var.
Peki ne kadar?
466,6 milyar dolar. Bunun özel sektöre ait olan kısmı ise 325 milyar dolar.
Dolar yükseldikçe, bu borç daha pahalı hale geliyor ve gelişmekte olan piyasalarda da etkisini gösteriyor.
Türkiye bulunduğu coğrafi konumu açısından güçlü olması gerekiyor. Çünkü Türkiye, Avrupa’yla Suriye’deki savaş arasındaki fiziksel bir tampon.
ABD Başkanı Donald Trump çelik ve alüminyum vergilerindeki artışı ile altın vuruşunu gerçekleştirdi ve TL/dolar karşısında yüzde 40 değer kaybetti.
Fed yine başrollerde elbet, ABD Merkez Bankası dolar aldıkça küresel olarak bu dolarların arzını azaltır. Arz azaldıkça, her bir doların değeri yükselir.
Dolardaki nispi değerlenmeye gelince;
Türkiye ekonomisinin en zayıf halkası yüksek harcama açıkları ve “dış borçlar.” Ne kadar dış borcumuz olduğu ortada.
Asıl sorun küresel nakit dalgası…
Dünyada yaşanan nakit sıkıntısı ve azalan dolar yükselişiyle birlikte, Türkiye’nin borçlarını ödemek ve hükümet harcamalarını finanse etmek için ihtiyaç duyduğu parayı elde etmek artık çok daha zor.
Türkiye’nin dolar cinsinden borcunun maliyeti, lira düştükçe döviz cinsinden elbette artıyor.
İşte resesyonlar böyle başlıyor.
Serpin ALPARSLAN 28 Ağu 2018
Bu köşe yazısı Türkiye’nin en genç gazetelerinden Yeni Birlik‘te yazılmıştır. Eğer köşe yazarının yazısıyla ilgili düşüncelerinizi paylaşmak istiyorsanız aşağıdaki yorum kısmından yazabilirsiniz.
Yeni Birlik Gazetesi’ni Gazete Bayilerinden Temin Edebilirsiniz.
